Bu bölümleri okurken karşılaşacağınız bazı teknik terimler aşağıda tanımlanmıştır
AkademiPortal.Com tarafından ilk yayın tarihi: (23 Nis 2015)
Alan adı – Bir web sitesi ya da internet servisi adresinin sözcük olarak adı; örneğin: security.ngoinabox.org
Android: Google tarafından akıllı telefonlar ve tabletler için geliştirilen GA Linux tabanlı, açık kaynak kodlu bir işletim sistemi.
APG: Android Privacy Guard: OpenPGP şifrelemeye izin veren Android akıllı telefonlar için FOSS uygulaması. K9 Mail’e entegre edilebilir.
.apk dosyası: Android uygulamaları için kullanılan dosya uzantısı.
App Store: iPhone uygulamalarının bulunabileceği ve indirilebileceği verili depo.
Avast – Ücretsiz bir anti-virüs aracı
Beyaz liste – Diğer web siteleri otomatik olarak engellendiğinde bir tür erişime izin verilen sitelerin ya da internet servislerinin bir listesi
BlackBerry: Research In Motion (RIM) tarafından geliştirilmiş BlackBerry işletim sistemini kullanan bir akıllı telefon markası.
Bluetooth – Sabit ve taşınabilir cihazlardan kısa mesafeden veri alışverişi sağlayan fiziksel kablosuz iletişim standardı. Bluetooth kısa dalga radyo aktarımını kullanır.
Booting – Bir bilgisayarı başlatma eylemi
CCleaner – Windows işletim sistemi ve sizin tarafınızdan yakın bir geçmişte kullanılan programların sabit diskte bıraktığı potansiyel olarak hassas izleri ve geçici dosyaları ortadan kaldıran ücretsiz bir araç
CD Yazıcı – Boş CD’lere yazabilen bir bilgisayar CD-ROM sürücüsüdür. DVD yazıcıları da aynı işi boş DVD’ler için yapabilir. CD-RW ve DVD-RW sürücüleri aynı CD-RW ya da DVD-RW disketlere birden fazla kez bilgi kaydedebilir ve silebilir.
Clam Win – Windows için bir FOSS Anti-virus programı
Cobian Backup – Yedekleme için bir FOSS aracı. Cobian’in en son sürümleri kapalı kaynaklı ve ücretsizdir, ama önceki sürümleri FOSS’tur.
Comodo Firewall – Ücretsiz bir güvenlik duvarı aracı
Cryptonite: Android akıllı telefonlarda dosya şifrelemek için kullanılan bir FOSS uygulaması.
Çerez (Cookie) – Tarayıcınız tarafından bilgisayarınıza kaydedilen ve belirli bir web sitesine bilgi depolamak ve sizi tanımlamak amacıyla kullanılabilen küçük bir dosya
Dijital imza – Belirli bir dosyayı ya da mesajı gönderdiğini iddia eden kişinin gerçekten de o kişi olduğunu kanıtlamak için kullanılan şifreleme yöntemi
EDGE, GPRS, UMTS: Açılımları ‘Enhanced Data Rates for GSM Evolution’, ‘General Packet Radio Service’, ‘Universal Mobile Telecommunications System’ olan; taşınabilir cihazların internete bağlanmasını sağlayan teknolojiler.
Enigmail – Thunderbird e-posta programının şifrelenmiş ve dijital imzalı e-postalar gönderip almasını sağlayan bir eklentisi
Eraser – Bilgisayarınızdan ya da çıkarılabilir depolama aygıtınızdan güvenli bir biçimde ve kalıcı olarak bilgi silen bir araç.
F-Droid: Birçok FOSS Android uygulamasının bulunabileceği ve indirilebileceği alternatif bir depo
Firefox – Microsoft İnternet Explorer’a bir alternatif oluşturan popüler FOSS web tarayıcısı
Fiziksel tehdit – Bu kitapta sözü edilen bağlamda, bilgisayarınızın donanımına doğrudan erişimi olan diğer insanlardan ya da kazalar veya doğal felaketler gibi diğer fiziksel risklerden kaynaklanan hassas bilgilerinize yönelik herhangi bir tehdit.
Gibberbot: (Google Talk’un da kullandığı) XMPP protokolü üzerinden güvenli sohbeti sağlayan Android için bir FOSS uygulaması. Off-the-Record eklentisi ile uyumludur ve Orbot’la birlikte kullanıldığında da sohbeti Tor ağı üzerinden yönlendirebilir.
Google Play: Android uygulamalarının bulunabileceği ve indirilebileceği depo.
GNU/Linux – Microsoft Windows’a alternatif sağlayan bir FOSS işletim sistemi.
Güvenlik duvarı – Bilgisayarınızı güvenilmez bağlantılardan ya da yerel ağlardan ve internetten koruyan bir araç
Güvenlik kablosu – Bir dizüstü bilgisayarı ya da harici sürücüler ve bazı masaüstü bilgisayarlar dahil diğer donanım parçalarını fiziksel olarak alınıp götürülmesini engellemek için bir duvara ya da masaya sabitlemekte kullanılabilecek kilitli bir kablo
Güvenlik politikası – Kuruluşunuzun çeşitli tehditlere karşı en iyi nasıl korunacağını betimleyen ve güvenlikle ilgili belirli olaylar olduğunda atılması gereken adımların listesini içeren yazılı bir belge.
Guardian Project: Güvenlik ve gizlilik öncelikli akıllı telefon uygulamaları, mobil cihazlar için işletim sistemi zenginleştirmeleri ve özelleştirmeleri oluşturan bir örgüt.
Güvenlik sertifikası – Güvenli web sitelerinin ve diğer internet servislerinin şifreleme kullanarak, olduklarını iddia ettikleri kişi olduklarını kanıtlamasının bir yolu. Tarayıcınızın bir güvenlik sertifikasını geçerli olarak kabul etmesi için hizmetin güvenilir bir örgütten bir dijital imza için ödeme yapması gerekir. Maliyetinin yüksek olmasından dolayı bazı hizmet operatörleri bu harcamayı yapamayacak durumda veya yapmaya isteksiz olabilir. Bu nedenle zaman zaman geçerli bir hizmeti ziyaret ederken bile bir güvenlik sertifikası hatası görebilirsiniz.
Güvenli Soket Katmanı/Secure Sockets Layer (SSL) – Bilgisayarınızla ziyaret ettiğiniz bazı web siteleri ve internet servisleri arasında güvenli, şifrelenmiş bağlantıyı sürdürmenize izin veren teknoloji. SSL aracılığıyla bir web sitesine bağlandığınızda web sitesinin adresi HTTP yerine HTTPS ile başlayacaktır.
Güvenli şifre veri tabanı – Tek bir master şifre kullanarak parolalarınızı şifreleyen ve depolayan bir araç
Hacker – Bu kitapta sözü edilen bağlamda, hassas bilgilerinize erişmeye ya da bilgisayarınızın uzaktan denetimini ele geçirmeye çalışan, kötü niyetli bir bilgisayar suçlusu.
iPhone: Apple’ın iOS işletim sistemiyle çalışan Apple tarafından tasarlanmış akıllı telefon markası.
İnternet Protokol Adresi (Ip adresi) – Bilgisayarınıza, internete bağlandığında atanan özgün kimlik.
İnternet Servis Sağlayıcısı (ISS)/Internet Service Provider (ISP) – İnternete ilk bağlantınızı sağlayan şirket ya da kuruluş. Birçok ülkede hükümetler, bu ülkede faaliyet gösteren ISP’ler aracılığıyla, filtreleme ve izleme gibi araçları kullanarak, internet üzerinde denetim dayatır.
Infrared Data Association (IrDA) – Kızılötesi ışık spektrumunu kullanarak kısa mesafe veri alışverişi için kablosuz bir fiziksel iletişim standardı. Modern cihazlarda IrDA’nın yerini Bluetooth almıştır.
IP Üzerinden Ses (VoIP) – İnterneti diğer VoIP kullanıcıları ve telefonlarla sesli iletişim için kullanmanıza izin veren teknoloji.
Java Uygulamaları (Applets) – Birçok işletim sistemi altında çalışabilen küçük programlardır. Bunlar sık sık web sayfaları içinde gelişmiş işlevler sağlamak için kullanılır.
Jailbreaking: İşletim sistemine tam erişim elde etmek için iPhone’un üreticisi ya da mobil telekomünikasyon taşıyıcısı tarafından engellenmiş özelliklerini açma işlemi.
K9 Mail: APG uygulamasıyla birlikte kullanıldığında OpenPGP şifrelemesini olanaklı kılan Android akıllı telefonlar için bir FOSS e-posta istemcisi.
Kalıcı silme işlemi – Bilgileri güvenli ve kalıcı olarak silme süreci
Kara liste – Sınırlayıcı filtreleme politikası nedeniyle erişilemeyen engellenmiş web sitelerinin ve diğer internet servislerinin bir listesi
Kaynak kodu – Bilgisayar programcıları tarafından yazılan, yazılımların oluşturulmasına izin veren kod. Verili bir araç için kaynak kodu onun nasıl çalıştığını ya da güvenilmez ya da zararlı olup olmadığını açığa çıkarır.
KeePass – Ücretsiz ve güvenli bir şifre veritabanı
Kesintisiz Güç Kaynağı (UPS) – Önemli bilgisayar donanımınızın, ani güç kayıpları sırasında işlemesine ya da zarifçe kapatılmasına izin veren bir ekipman.
Keylogger – Bilgisayar klavyenizle hangi tuşlara bastığınızı kaydeden ve bunu başkalarına gönderen bir casus yazılım türü. Keylogger’lar çoğu zaman e-posta ve diğer parolaları çalmak için kullanılır.
Kötü Amaçlı Yazılımlar – Virüs, casus yazılım, truva atı ve bu tür diğer tehditleri kapsayan kötü amaçlı yazılımlar için kullanılan genel bir terim
Küresel Konumlama Sistemi (GPS) – Uzay-tabanlı küresel navigasyon uydu sistemi. Bu sistem tüm hava koşullarında, Dünya’ya yakın veya Dünya’nın üzerindeki herhangi bir yerde konum ve zaman bilgisi sağlar. (Tamamen) engellenmemiş gök görüntüsü olan her yerde çalışır.
LiveCD (Canlı CD) – Bilgisayarınızın geçici olarak farklı bir işletim sistemi çalıştırmasını sağlayan bir CD.
Mnemonic device – Karmaşık şifrelerinizi hatırlamanıza yardımcı olacak basit bir püf noktası
NoScript – Tanımadığınız web sayfalarında bulunabilecek kötü amaçlı programlara karşı bilgisayarınızı koruyan Firefox tarayıcısı için bir güvenlik eklentisi
Obscuracam: Fotoğraflardaki kişilerin yüzlerini bulanıklaştırmak gibi değişiklikleri kolaylaştırarak insanların kimliklerini koruyan, Android akıllı telefonlar için bir FOSS uygulaması.
Orbot: Orweb ve Gibberbot gibi uygulamaların Tor ağına bağlanmasını sağlayan, Android akıllı telefonlar için bir FOSS uygulaması.
Orweb: Orbot’la birlikte kullanıldığında Tor ağı üzerinden tarama yapmayı kolaylaştıran, Android akıllı telefonlar için bir FOSS web tarayıcısı
Off the Record (OTR) – Pidgin anlık mesajlaşma programı için bir şifreleme eklentisi
Sahipli Yazılımlar – Ücretsiz ve Açık Kaynak Kodlu Yazılımın (FOSS) karşıtı. Bu uygulamalar genellikle ticaridir ama sınırlayıcı yasal zorunlulukları olan ücretsiz yazılım da olabilirler.
Peacefire – Bu ücretsiz hizmetin aboneleri, internet sansürünü aşmak için kullanılabilecek proxy’lerin güncellenmiş bir listesini içeren e-postaları düzenli aralıklarla alır.
Pidgin – Off the Record (OTR) olarak adlandırılan şifreleme eklentisini destekleyen bir FOSS anlık mesajlaşma aracı
Proxy – İnternet iletişiminizin bir kısmını ya da tamamını aracılığıyla yönlendirebileceğiniz ve internet sansürünü aşmakta kullanabileceğiniz bir aracılık hizmeti. Bir proxy kamuya açık olabilir ya da ona erişmek için bir kullanıcı adı ve şifreyle giriş yapmanız gerekebilir. Proxy’lerin sadece bazıları güvenlidir; bu da bilgisayarınız ve proxy aracılığıyla bağlandığınız internet servisleri arasında gidip gelen bilginin gizliliğini korumak için şifreleme kullandıkları anlamına gelir.
RiseUp – Aktivistler tarafından aktivistler için işletilen, webmail aracılığıyla ya da Mozilla Thunderbird gibi bir e-posta istemcisi kullanarak güvenli bir biçimde erişilebilen bir e-posta hizmeti.
Rooting: Android telefonun, işletim sistemine tam erişim elde etmek için üreticileri tarafından engellenmiş özelliklerini açma işlemi.
Sansür aşma – Engellenmiş web sitelerine ve diğer internet servislerine erişmek için internet filtrelerini aşma eylemi
SİM kartı – Belirli bir telefon şirketinin hizmetini alabilmek için cep telefonlarına takılabilen küçük çıkarılabilir bir kart. SİM kartlara telefon numaraları ve yazılı mesajlar kaydedilebilir.
Skype – Diğer Skype kullanıcılarıyla ücretsiz konuşmanızı ve telefonları ücretsiz aramanızı sağlayan ücretsiz bir IP Üzerinden Ses (VoIP) aracı. Skype’ı üreten firma diğer Skype kullanıcılarıyla konuşmaların şifrelendiğini iddia etmektedir. Kapalı-kaynaklı bir araç olduğundan bu iddiayı doğrulamanın hiçbir yolu yoktur ama birçok kişi bunun doğru olduğuna inanmaktadır. Skype ayrıca anlık mesajlaşmayı da desteklemektedir.
Spybot – Casus yazılımlara karşı bilgisayarınızı tarayan, casus yazılımları silen ve bilgisayarınızı korumaya yardım eden ücretsiz ve kötü amaçlı yazılımlara karşı bir araç
Steganografi (Steganography) – Hassas bilgilerin, dikkat çekmekten kaçınmak için başka bir şeymiş gibi görünmesini sağlamak ve gizlemek için kullanılan yöntem
Sunucu – Bir web sayfasını barındırmak ya da diğer bilgisayarlara e-posta göndermek ve onlardan e-posta almak için internete bağlanan ve açık bırakılan bir bilgisayar
Swap file – Bilgisayarın performansını arttırmak amacıyla, bazıları hassas olabilecek bilgilerin zaman zaman kaydedildiği bir dosya
Şifreleme – Bilgiyi matematik kullanarak şifrelemenin veya karıştırmanın bir yolu. Şifrelenmiş bir bilginin şifresi, sadece şifre ya da şifreleme anahtarı gibi spesifik bir bilgiye sahip olan birisi tarafından çözülebilir.
Temel Giriş/Çıkış Sistemi (BIOS) – Bir bilgisayardaki yazılımın ilk ve en derin kademesi. BIOS, başlangıç şifresi dahil bilgisayarın donanımıyla ilgili ileri düzey tercihlerinizi ayarlamaya izin verir.
Textsecure: Şifrelenmiş metin tabanlı mesajları göndermeyi ve depolamayı kolaylaştıran Android için bir FOSS uygulaması.
Thunderbird – Enigmail şifreleme eklentisini desteklemek dahil bir dizi güvenlik özelliğine sahip FOSS e-posta programı.
Tor – İnternet sansürünü aşmanın ve ziyaret ettiğiniz web sitelerini ve internet servislerini internet bağlantınızı izleyen herhangi birinden gizlemenin yanında bu web sitelerinde konumunuzu gizlemenize de izin veren bir anonimlik aracı.
TrueCrypt – Hassas bilgilerinizi güvenli olarak depolamanıza izin veren, FOSS dosya şifreleme aracı
Undelete Plus – Yanlışlıkla silmiş olduğunuz bilgileri bazen kurtarabilen ücretsiz yazılım bir araç
Ücretsiz ve Açık-Kaynak Kodlu Yazılım (FOSS) – Yazılımların bu türü ücretsiz olarak edinilebilir ve bir kullanıcının yazılımı sınamasını, paylaşmasını ve dönüştürmesini engelleyen yasal bir sınırlama yoktur.
Ücretsiz Yazılım – Yazılımın oluşturulmasında kullanılan kaynak koda kullanıcının erişimini engelleyen hukukî ya da teknik sınırlamalara tabi; fakat ücretsiz olan yazılımlar
VautletSuite 2 Go – Ücretsiz bir şifrelenmiş e-posta programı
Windows Phone: Microsoft tarafından geliştirilmiş bir akıllı telefon işletim sistemi.
Your-Freedom – Özel bir proxy aracılığıyla internete bağlanarak engellemeleri aşmanızı sağlayan ücretsiz bir sansür aşma aracı. Your-Freedom uygun bir şekilde düzenlenirse proxy’lere olan bağlantılarınız iletişiminizin gizliliğini korumak için şifrelenecektir.
Yönlendirici (Router) – Aracılığıyla bilgisayarların yerel ağlara bağlandığı ya da çeşitli yerel ağların internete eriştiği bir ağ donanımı. Uygun donanımlı bilgisayarlar için kablosuz erişim noktaları anahtarlar (switches), ağ geçitleri ve hub’lar yölendiricininkine benzer görevleri yerine getirir. Kablosuz erişim noktaları da bu işlevleri yerleşik kablosuz ağ ekipman donanımına sahip bilgisayarlar için yerine getirir.
Teknolojik Terimler Sözlüğü Gerekli Bilgiler: Gerekli bilgiler dememizdeki maksat, çağ gittikçe teknoloji odaklı yaşamlar ve yaşama dair gelişimler sunmaktadır, işte her adım attığımızda karşımıza çıkabilecek ,Teknolojik Terimler Sözlüğü Gerekli Bilgiler, başlığımız altında pek çok işlemi internet üzerinden araştırarak sorunları çözmekte ve kendinizi geliştirmekte kullanabilmek amaçlı paylaşımlardır..
Umuyoruz bu yazımızda “Teknolojik Terimler Sözlüğü Gerekli Bilgiler” başlıklı bilgi paylaşımımızı beğenirsiniz ve işinize yararlı olur…
[divider]
Twitter | Facebook | Pinterest | Haber YouTube
