145 ülkenin incelendiği raporda en yüksek miktarda kara para dolaşımı sağlanan ülkeler listesinde Türkiye 26’ncı sırada yer aldı.
2003 – 2012 yılları arasında toplanan verileri değerlendiren raporda, Türkiye’nin özellikle 2007 yılından itibaren şaibeli para transferlerinde rol oynamaya başladığı gözleniyor.
İngiltere hükümeti, başta Londra olmak üzere ülke genelinde lüks konut satışlarıyla gelen ‘şaibeli para’ya dur demek istiyor.
Ancak bu kara para sadece İngiltere’nin değil, tüm dünyanın bir sorunu haline gelmiş durumda.
“Londra şaibeli paralarınızı saklayabileceğiniz bir yer değil” diyen Cameron, İngiltere’nin başkentinde lüks konutlar alarak nasıl kazanıldığı belli olmayan paraların ülkeye girişine dur diyeceklerini ifade etti.
Bu sorunun özellikle Londra’daki konut fiyatlarını suni biçimde yükselttiği de kaygılar arasında.
Ancak kara para sorunun küresel boyutu daha da ciddi. Büyük kısmı konut satışlarında kullanılan şaibeli finansal varlıkların kaynağı genelde gelişen ülkeler.
Konuyla ilgili çalışmalar yürüten uluslararası örgütler, kayıt dışı para miktarının dünya genelinde 1 trilyon dolar eşiğine ulaştığı uyarısını yapıyor.
Elde edilen son verilere göre, 2012 yılı itibariyle uluslararası ‘kirli para’ akımları 991 milyar dolar oldu.
GFI’ya göre gelişen ülkeler de son 10 yılda yaklaşık 6,6 trilyon dolarlık kaynağı kayıt dışı nakit akımlarına kaybetmiş durumda.
Gelişen ülkelerden kaynağı belirsiz biçimde çıkan paranın 1 trilyon $ seviyesine yaklaşması, bu ülkelere sağlanan kalkınma fonlarının 1 trilyon dolardan az olduğu düşünüldüğünde daha da kritik bir hal alıyor.
Kaynağı belirsiz paraların yolculuğu genellikle gelişen ülkelerde başlıyor.
Ancak gelişen ülkeler arasında da büyük farklılıklar var.
Rusya ve Türkiye’yi de içinde barındıran ve ‘Gelişen Avrupa’ olarak sınıflandırılan bölge ise yüzde 21’lik payla ikinci sırada.
Uzmanlar ‘kayıp para’ etkisini ölçmek için milli gelire orana bakılması gerektiğini ifade ediyor.
Toplam ‘şaibeli para’ miktarı küresel milli gelirin yüzde 3,9’u seviyesinde.
Birleşmiş Milletler şaibeli mali kaynakların bir dizi yasadışı yöntemle elde edildiğini belirtiyor.
Bu yöntemler arasında hammadde ticaretinden, kara para aklanmasına, vergi kaçakçılığından, paravan şirketlere kadar
uzanabiliyor.
Uyuşturucu ticaretinin ise şaibeli paranın başlıca kaynağı olarak kabul ediliyor.
