Türk Lirası, ekonomi yönetiminde yapılan değişiklikler ile ekonomi ve yargı sisteminde yapılması vaat edilen reform açıklamalarının ardından değer kazanmaya başlamıştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) piyasaların beklentisi doğrultusunda 475 baz puan faiz artışı yaparak politika faizini yüzde 15’e çekmesi de Türk Lirası varlıklara olumlu yansımıştı.
Ancak bütün bu gelişmelere rağmen Türk Lirası, bu hafta dolar karşısında tekrar değer kaybederek 8 seviyesinin üzerine çıktı.
Dolar/TL kuru çarşamba gününe 8 seviyesinin üzerine çıkarak başladı.
TCMB başkanlığına Naci Ağbal’ın, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Lütfi Elvan’ın atanmasının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ekonomide yeni bir dönemin başladığını söylemişti.
Bu gelişmelerin üzerine TL, dolar karşısında yüzde 10 değer kazandı; dolar/TL kuru 7,5’in altına kadar indi.
Ancak TL bu hafta kazancının bir kısmını geri verdi; böylece bu yükselişi yüzde 5 ile sınırlı kaldı.
Analistler bu durumu yatırımcıların Erdoğan’ın ekonomi ve yargı reformuyla ilgili daha sağlam adımlar attığını görmek istemesine bağlıyor.
Diğer yandan kurda dalgalanma yaşanmasının normal olduğunu belirtenler ve TL’nin 7,5’in altına inmesini bekleyenler de var.
Reuters’a konuşan Deniz Yatırım’dan Orkun Gödek, küresel piyasalardaki risk iştahı devam ederken, hisse senetleri ve tahviller de bu eksende hareket ederken TL’nin son iki günde sergilediği negatif ayrışmaya mantıklı hiçbir açıklama bulamadıklarını aktardı.
Yerel yatırımcı altına gitti
Reuters, salı günü Türk Lirası’nın yüzde 2 değer kaybederek dolar/TL kurunun tekrar 8’in üzerine çıkmasını yerellerin altın almasına bağladı.
Dolar/TL kuru, bu ay 8,58 seviyesine çıkarak rekor kırmıştı. TL’nin yılın başından beri dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 26’yı buldu.
Diğer yandan Reuters’a konuşan bankacılar, yerellerin salı günü ilk defa 8 seviyesinden dolar satmaya başladığını da kaydetti.
Bunun devam etmesi takdirinde dolar/TL kurunun düşmesi beklenebilir.
Aktif rasyo kararı olumlu yansımıştı
Türk Lirası, salı gününe Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nın (BDDK) aktif rasyo kararının ardından yükselişle başlamıştı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Türk bankalarını kredi vermeye zorlayan ve bankaların devlet tahvili portföyünü artırmayı hedefleyen aktif rasyosu (AR) düzenlemesinin yıl sonunda uygulamadan kalkacağını duyurdu.
Böylece BDDK’nın nisan ayında getirdiği ve koronavirüs salgının ekonomiye olumsuz etkisini azaltmak için bankaları kredi vermek veya tahvil satın almak zorunda bırakan AR düzenlemesi, normalleşme adımları kapsamında kaldırılmış olacak.
Kararın ardından dolar/TL 7,95’ten 7,84’ün altına kadar gerilerken bankacılık endeksi de %3 civarında yükseldi.
Ancak TL’nin gün içinde tekrar değer kaybederek diğer gelişmekte olan ülke paralarından olumsuz ayrıştığı görüldü.
Hazine de ayrıca normalleşme kapsamında dün 2 yıl aradan sonra ilk kez 10 yıllık tahvil ihalesi gerçekleştirdi; eurobond ihracına da çıktı.
Bülent Arınç’ın istifasının etkisi
Kimi analistlere göre TL’deki değer kaybında Bülent Arınç’ın Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) üyeliğinden istifa etmesi de rol oynadı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arınç’ın geçen hafta eski HDP eş başkanı Selahattin Demirtaş ve iş insanı Osman Kavala’nın uzun tutukluluklarını eleştirmesine sert tepki göstermişti.
Diğer yandan Türkiye’nin Almanya ve AB ülkeleri ile İrini Harekatı yüzünden siyasi bir gerilim yaşamasının da rol oynamış olabileceği kaydediliyor.
Türkiye’den Libya’ya giden Rosalina-A yük gemisinin pazar gecesi Yunanistan’ın güneybatısında, Avrupa Birliği’nin (AB) İrini Harekatı kapsamında bir Alman fırkateyni tarafından durdurulduğu ortaya çıkmıştı.
‘Yakın vadede kurdaki görünüm aşağı yönlü’
Hollanda merkezli Rabobank’tan gelişen piyasalar kıdemli döviz stratejisti Piotr Matys ise Sözcü’ye yaptığı açıklamada, kurdaki artışta temel belirleyicinin yerlilerin TL satıp döviz alması olduğunu dile getirdi.
Faiz artışına rağmen TL’ye dönük algının halen kırılgan olduğunu vurgulayan Matys, Avrupa Birliği ile Türkiye arasında diplomatik gerilim gibi haberlerin kolaylıkla TL’yi olumsuz etkileyebildiğine işaret etti.
Matys, son günlerdeki yükselişe rağmen faiz artışı ve yüksek reel faiz nedeniyle kurda yakın vadede görünümün aşağı yönlü olduğunu düşünmeye devam ettiklerini söyledi.
Reuters: Erdoğan, TCMB başkanını görevden almaya ekonomiyle ilgili sunumların ardından, birkaç saat içinde karar verdi
Reuters, dört kaynağa dayandırdığı haberinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) başkanını 6 Kasım Cuma günü değiştirme kararını, ekonominin hassas bir durumda olduğunu anlatan sunumların ardından aldığını öne sürdü.
Reuters’a konuşan ve olayların gidişatından haberdar olan dört kaynağın aktardığına göre Naci Ağbal, kendisiyle beraber başka üst düzey AKP’lilerin Erdoğan’a döviz rezervlerinin eridiğini aktarmasının ardından TCMB başkanlığına atandı.
Haberde en az iki gün boyunca yapılan sunumlarda Erdoğan’a yabancı yatırımın ülkeye getirilmesinde sıkıntı yaşandığı ve Türk Lirası’nın yılın başından beri yüzde 30 değer kaybettiğinin anlatıldığı iddia edildi.
Reueters’ın haberine göre Erdoğan bu sunumların ardından alarma geçti; 6 Kasım Cuma günü o dönem Merkez Bankası başkanı olan Murat Uysal’ı yanına çağırarak döviz rezervlerinin bu yıl neden yarıya indiğini ve bununla ilgili ne yapmayı düşündüğünü sordu.
Reuters’ın konuştuğu kaynaklar, bu konuşmanın ardından Erdoğan’ın Uysal’ı görevden almaya ikna olduğunu belirtti.
Aynı kaynaklar aynı zamanda Erdoğan’ın gelmesi beklenen işsizlik dalgası konusunda da uyarıldığını ifade etti.
Berat Albayrak’ın ise Uysal’ın görevden alınmasının ardından gerçekleştirilen iki toplantıya davet edilmemesinin ardından istifa ettiği öne sürüldü.
‘Birkaç saat içinde gerçekleşti’
AKP’ye yakın bu kaynaklara göre Uysal’ın görevden alınması ve eski maliye bakanı Naci Ağbal’ın TCMB başkanlığına atanması birkaç saat içinde gerçekleşti.
Cumhurbaşkanlığı’nın konuyla ilgili yorum yapmayı reddettiği aktarıldı.
Habere göre ayrıca bu sunumlarda iş dünyasının işten çıkarma yasağının kaldırılmasının ardından büyük bir işsizlik dalgasının gelmesinden çekindiği de Erdoğan’a bildirildi.
‘Erdoğan ekonomiyle ilgili bilgilendirilmiyordu’
Haber ajansının konuştuğu üç kaynak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ekonomi konusunda doğru bir şekilde bilgilendirilmediğini öne sürdü.
TCMB başkanlığına yapılan atamanın ardından Berat Albayrak, hazine ve maliye bakanlığı görevinden 8 Kasım Pazar günü istifa etmişti.
Albayrak’ın istifasının hafta sonu Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen iki toplantıya davet edilmemesinin ardından geldiği iddia edildi.
Albayrak’ın istifasının ardından 9 Kasım Pazartesi günü geç saatlerde hazine ve maliye bakanlığına Lütfi Elvan atandı.
